قالب سازی و قالب سازی صنعتی
قالبسازی و کستینگ از جمله تکنیک‌های اصلی در تاریخ هنر و طراحی محسوب‌می‌شوند و بنابراین در وهله اول، قالبسازی در نوع خود یک هنر محسوب‌می‌شود. ولی کاربردهای قالبسازی از دیرباز چیزی بیش از این دومورد بوده و امروزه نقشی شگرف در تولیدات صنعتی ایفامی‌کند.
قالب چیست؟
قالب بلوکی است که حفره‌ای به شکل‌دلخواه در آن تراشیده شده‌است. کستینگ پروسه شکل‌دهی به مایع یا مواد قابل‌انعطاف است؛ ساخت قالب از قدیم تا کنون بنابریک تعریف معرفی شده‌است: ساخت قالب یک فرآیندتولیدی برای تولیدقطعات با تزریق مواد به یک قالب است؛ موادی نظیر پلاستیک، شیشه، فلز، خاک‌رس، چسب پلاستیکی، بتن، گچ یا گزینه‌های دیگر. مایع سخت‌شده یا درون قالب قرارداده‌شده و شکل آن را به‌خودمی‌گیرد. محصول‌نهایی شی سختی است که به آن کستینگ می‌گویند. برای جداکردن کستینگ از قالب و چسبیدن مواددیگر به سطح، معمولاً از یک عامل‌جداکننده یا ماده‌شیمیایی استفاده‌می‌شود. کوره و تنورصنعتی از مهم‌ترین تجهیزات ساخت‌قالب هستند که دراغلب کارگاه‌های ریخته‌گری یافت‌می‌شوند.
صنعت قالبسازی
صنعت قالبسازی یکی از صنایع‌سنگین است که انواع قالب‌فلزی و پلاستیکی را به منظور ساخت‌قطعات‌مختلف تولیدمی‌کنند. زمانیکه نیاز به تولیدقطعه‌ای با تعدادبالا باشد، تولیدکننده قطعه به قالب‌ساز سفارش تولیدقالب قطعه‌مذکور را داده و سپس از آن قالب برای پیشرفت تولید بهره می‌برد. البته دربسیاری از موارد تنها یک قالب سفارش داده‌نمی‌شود مسلما هرچه تعداد قالب‌ها بیشترباشد، قطعات باسرعت و در تعدادبیشتری تولیدمی‌شوند. قطعات‌پیچیده صنعتی نه تنها قالب‌های ظریف بلکه قالب‌های بسیاردقیقی نیز لازم‌دارند.
قالبسازی چگونه انجام‌می‌شود؟
قالبسازی دارای دومرحله اساسی‌است:
طراحی‌قالب طراحان قالب امروزه برای ساخت آن به جای‌گرفتن قالب از قطعه‌اصلی، قالب را به واسطه برنامه‌های مخصوص کامپیوتری طراحی‌می‌کنند. این طراحی‌ها همگی سه‌بعدی بوده و توانایی اعمال ظرافت‌های لازمه را نیز دارند.
ساخت‌قالب بسیاری از ماشین‌های ساخت‌قالب می‌توانند انواع قالب‌های سه‌بعدی را بسازند. البته پرینترهای سه‌بعدی صنعتی بیشتر قالب‌های‌پلاستیکی تولیدمی‌کنند. اگر نیاز به ساخت قالب‌فلزی باشد، در این قسمت از کار اندکی به ریخته‌گری نیاز خواهدبود. به همین‌دلیل ساخت قالبهای‌صنعتی انواع‌مختلفی دارد که به شرح‌زیر است:
روشهای قالبسازی
برای ساخت قالب از روش های‌مختلفی استفاده‌می‌شود که باتوجه به قطعه‌نهایی و ویژگی‌هایی که از آن قطعه موردانتظار است نوع قالب نیز تفاوت‌می‌کند. به طورکلی قالب‌های صنعتی را می‌توان به چهاردسته تقسیم‌کرد:
1- قالب‌های ریخته‌گری
2- قالب‌های تزریق پلاستیک
3- قالب‌های آهنگری
4- قالب‌های پرس
قالبسازی ریخته‌گری
قالبسازی ریخته‌گری سه‌نوع است ماسه‌ای، دایکاست و ریژه. از قالب‌های دایکاست برای ساخت قطعات آلومینیومی استفاده‌می‌شود. به اینصورت که مذاب آلومینیوم با فشارزیادی به داخل‌قالب تزریق‌می‌شود. اگر به دنبال ساخت قطعات آلومینیومی باکیفیت‌بالا هستید، بهتراست از این روش استفاده‌نمایید؛ اما اگر به‌جز کیفیت ضخامت‌قطعه نیز در نواحی‌مختلف متفاوت‌است، روش ریژه می‌تواند مناسب‌تر باشد. در روش ماسه‌ای، قالب از ماسه ساخته شده‌است. از آنجاییکه ماسه توانایی تحمل دمای‌زیادی را دارند، از این نوع قالب برای ساخت قطعات‌فلزی با دمای بسیاربالا استفاده‌می‌شود.
قالبسازی به روش تزریق پلاستیک
این روش برای ساخت قطعات پلاستیکی مورداستفاده قرارمی‌گیرد. جنس خود قالب از فولاد است اما تزریق پلاستیک به داخل قالب فولادی تکنولوژی نسبتا پیچیده‌ای‌است که این‌امر خود در بالارفتن هزینه‌های تولید بی‌تاثیر نخواهدبود.
قالب آهنگری درصنعت قالبسازی
قالبسازی آهنگری از دیگر روشهای قالبسازی صنعتی‌است که بیشتر برای ساخت‌قطعات فولادین بکارمی‌روند. این نوع قالب‌ها بسیارمستحکم بوده و از دوتکه تشکیل‌می‌شود. روش‌کار با قالب‌های آهنگری به اینصورت است که ابتدا دوتکه قالب را به یکدیگر متصل‌کرده سپس موادمذاب را ازطریق قیف مخصوصی در قالب تعبیه‌شده، به داخل آن می‌فرستند. این کار معمولا با فشارپرس انجام‌می‌شود. در میان انواع قالبسازی آهنگری می‌توان به روشهای قالب بسته و باز اشاره‌کرد.
قالب پرس در قالبسازی
از قالبسازی پرس برای خم‌کردن، فرم‌دادن و کشش قطعه استفاده‌می‌شود. درواقع، پرس تنها نقش فرم‌دهی به ماده شکل‌پذیر را دارد، بنابراین، اگر مواد غیرقابل فرم‌دهی باشد، نمی‌توان از قالب‌پرسی برای آن استفاده‌کرد. قطعاتی که از داخل قالب پرسی خارج‌می‌شوند اغلب توپرند. قسمتهای مختلف قالب پرسی به شرح‌زیر است:
- کفشک
- بوش
- میل راهنما
- ماتریس
- سنبه
علاوه‌بر این چهارروش، روش بای‌والو و قالبسازی تکهتکه دو روش ساده قالبسازی هستند. این دو روش از جمله ساده‌ترین تکنیک‌ها در این زمینه هستند که ایده‌کلی قالبسازی را بخوبی نشان‌می‌دهند. در روش بای‌والو، کستینگ بااستفاده از دوقالب ساخته‌می‌شود. هر قالب‌کار ساخت نیمی از قطعه را برعهده دارد. مزیت این روش آن است که از قالب‌های بای‌والو برخلاف قالب‌های یکبارمصرف، چندین‌بار می‌توان استفاده‌کرد. در روش قالبسازی تکهتکه از قالب‌های گوناگونی استفاده‌می‌شود که هرکدام بخشی از یک کستینگ پیچیده‌تر را تشکیل‌می‌دهند.
دیدگاهی ثبت نشده است