تجهیزات محافظتی و ایمنی در کارگاه نجاری
تجهیزات‌ایمنی نیازضروری برای تمام مشاغل پرخطر است. چراکه در صنایع‌مختلف مانند صنعت‌چوب برای تولید محصولات و وسایل از ابزارآلات و ماشین‌آلات‌متفاوتی استفاده‌می‌شود. هرکدام از این ابزارآلات و ماشین‌آلات از قطعاتی تشکیل‌شده‌اند که درهنگام استفاده و بدون‌توجه به مسائل‌ایمنی ممکن‌است این قطعات مشکلات و آسیب‌هایی را به اپراتور یا کارگر واردکند.
به عنوان‌مثال، دستگاه‌هایی مانند برش، مته، رنده، اره و غیره که از تیغه تشکیل‌شده‌اند، زمان انجام عملیات‌برش در صورت بی‌دقتی و عدم‌استفاده از وسایل‌ایمنی باعث خراشیدگی یا بروز عارضه‌هایی روی بدن فرد خواهدشد. بنابراین در کارگاه نجاری باید برای پیشگیری از صدمات احتمالی حین‌کار به حفاظت و ایمنی توجه‌ویژه‌ای شود.
تجهیزات‌امینی محافظت‌شدن بیشتر بخش‌های بدن در هنگام انجام وظایف‌خاص و پرخطر است و به همین‌دلیل مجموعه‌ی وسیعی از لباس‌ها و تجهیزات‌حفاظتی در بازار موجوداست.
انواع لباس‌های محافظ دربرابر انواع خطرها چون آتش، مواد آسیب‌زا و غیره، دستکش، کفش، ماسک، عینک، گوشی، دستگاه‌های‌تنفسی و تجهیزات‌کار در ارتفاع از جمله تجهیزات‌ایمنی هستند که در انواع‌متفاوت و توسط برندهای مختلف طراحی و ساخته‌شده‌اند.
تشخیص و شناسایی خطرات
ابتدایی‌ترین کار برای پیشگیری از حوادث شناسایی و پیش‌بینی خطرات در محیط‌کارگاهی است. به طورکلی دونوع خطر وجوددارد:
1.خطراتی که درهمان لحظه موجب حادثه و آسیب به افراد می‌شود.
2.خطراتی که در طولانی‌مدت سلامت افراد را به خطر می‌اندازد.
خطرات نوع‌اول شامل خطرات‌ایمنی است و خطرات دسته‌دوم مربوط به سلامت و بهداشت افراد می‌باشد.
نکته‌دیگر در این بخش، شناسایی افراد در معرض‌خطر است، بعضی از کارگران را خطرات بیشتری تهدیدمی‌کند لذا باید حفاظت بیشتری برای آنها پیش‌بینی شود.
اهمیت آشنایی و استفاده از تجهیزات‌ایمنی
همانطور که در ابتدا گفتیم هزینه‌های مربوط به تجهیزات‌ایمنی در مقابل هزینه‌های ناشی از آسیب‌ها و حوادث بسیارناچیز است.
همینطور در حالت‌کلی استفاده از تجهیزات‌ایمنی غیراستاندارد و نامناسب تفاوتی با استفاده‌نکردن آن ندارد و در بعضی موارد تاثیرمنفی نیز دارد. لذا پیش از خرید لوازم‌ایمنی همه‌ی جوانب و استانداردهای کالای موردنیاز را برسی‌کنید.
آشنایی با تجهیزات‌ایمنی فردی
لباس کار:
لباس‌ایمنی کار برای جلوگیری از سوختگی، تشعشعات، برخورد اشیاء تیز و برنده استفاده‌می‌شود به طورکلی این لباس‌ها دارای استاداردهای جهانی مانند HSE است. این لباس‌ها باید مطابق بدن‌افراد باشد. همچنین عمر، جنس و رنگ این لباس‌ها بر اساس مشاغل مشخص‌می‌شود که حتما باید به آن دقت‌شود.
از انواع لباس‌ایمنی میتوان به لباس خلبانی، لباس دوتکه، روپوش، جلوبند، کاپشن و شلوار اشاره‌کرد.
کلاه ایمنی:
حتما شما هم انواع آن را در پروژه‌های ساختمانی دیده‌اید، این کلاه‌ها از سر شما درمقابل ضربه و آسیب جلوگیریمیکند. این کلاه‌ها در رنگ‌های‌مختلف ارائه می‌شوند که هرکدام برای مشاغل‌مختلف استفاده‌می‌شود.
کلاه‌ایمنی انواع و استانداردهای متفاوتی‌دارد و به طورکلی به سه‌دسته تقسیم‌می‌شوند:
کلاه ایمنی نوع A: این کلاه‌ایمنی برای ولتاژهای پایین و مصارف عمومی مورداستفاده قرارمی‌گیرد.
نوع B: این کلاه‌ایمنی برای ولتاژهای تا ۲۰۰۰۰ ولت مورداستفاده قرارمی‌گیرد.
نوع C: کلاه‌هایی هستند که فاقد حفاظت‌الکتریکی می‌باشد و بدنه آلومینیومی آنها دارای مقاومت بالایی دربرابر آسیب‌های‌شدید می‌باشند.
محافظ صورت:
همانطور که از نام آن پیداست وسیله‌ای برای حفاطت از صورت است. این تجهیزات اغلب در مشاغلی همچون جوشکاری، برشکاری فلزات، تراشکاری یا نجاری کاربرددارد.
عینک های ایمنی:
عینک‌ایمنی یا گاگل یکی‌دیگر از تجهیزات‌ایمنی است که وظیفه محافظ از چشم‌ها دربرابر اشیاء خارجی، گردوغبار و یا گازهای‌شیمیایی را دارد.
گوشی ایمنی:
دستگاه‌های صنعتی اغلب پرسروصدا هستند. بدون استفاده از محافظ‌های شنوایی (گوشی ایمنی) ممکن‌است در کوتاه‌مدت یا طولانی‌مدت به گوش‌شما آسیب‌برسد.
گوشی‌های ایمنی انواع‌مختلفی دارند که در شرایط‌مختلف کاربرد دارند. طبق استانداردهای جهانی در محیطی که صداها بیش از 85دسیبل باشد باید از محافظ‌شنوایی استفاده‌کنید. به طورکلی محافظ‌های شنوایی شامل دونوع روگوشی و توگوشی می‌باشد.
محافظ های تنفسی:
محافظ‌های تنفسی شامل ماسک‌ها و محافظ‌های صورت است که از ورود ذرات و موادشمیایی به دهان، صورت و چشم جلوگیریمیکند.
دستکش ایمنی:
دستکش ایمنی برای جلوگیری از آسیب‌های سوختگی، برشکاری، جوشکاری و… استفاده‌می‌شود. استانداردهای زیادی برای دستکش‌های ایمنی وجوددارد که مقدار مقاومت دربرابر بریدگی سایش، موادشیمیایی و… را مشخص‌میکند.
کفش ایمنی:
کفش‌ایمنی برای حفاظت دربرابر پاشیدن موادمذاب و شیمیایی به پا، خطر برق‌گرفتگی، ضربه‌ها و برخورد پا با اشیاء تیز استفاده‌می‌شود. باید درحین خرید کفش‌ایمنی به این موارد دقت‌کرد:
انعطاف‌پذیری کافی در شرایط مختلف، مقاومت بالا دربرابر نفوذ آب و مایعات، نرم‌بودن کفی کفش‌ایمنی، برای اینکه کارگران در هنگام‌کار احساس‌راحتی کنند، عایق‌بودن کفش‌ایمنی دربرابر شوک‌الکتریکی و تخلیه‌الکتریکی.
نیتریل یا نوپرنی از موادی هست که اغلب برای تولید چکمه‌های‌مقاوم دربرابر موادشیمیایی استفاده‌می‌شود. ساق‌بند، حفاظ‌پنجه، محافظ‌ساق پا از دیگر تجهیزات‌ایمنی پا هستند که بر روی لباس دوخته و استفاده‌می‌شوند.
نکات‌ایمنی که در حین‌کار باید به آن توجه‌کرد:
۱. همیشه از پوشش‌های‌ایمنی در نجاری استفاده‌کنید
نخستین و مهم‌ترین نکته ایمنی در نجاری و کار با چوب استفاده از تجهیزات‌ایمنی مناسب‌است. استفاده از محافظ گوش هنگام کار با ابزارهای پر سروصدایی چون انواع اره، اورفرز، اره‌میزی، رنده و گندگی و اره‌دیسکی بسیارضروری است.
همچنین استفاده از دستکش ایمنی، لباس‌کار مناسب و کفش‌کار از ملزومات دیگر ایمنی در کارگاه است. در این بین عینک‌ایمنی به‌شدت توصیه شده‌است. به‌محض ورود به کارگاه، عینک‌ایمنی را به چشم بزنید و تا خارج‌نشدن از کارگاه آن را برندارید.
۲. لباس کار مناسب بپوشید
مناسب‌ترین لباس‌کار برای محیط کارگاهی چوب و نجاری لباس‌هایی است که علاوه‌بر داشتن آزادی حرکت در آن، گشاد و آویزان با آستین‌ها و پاچه‌های‌بلند نباشند. لباس‌های گشاد و خارج از اندازه امکان گیرکردن آن در تیغه یا کانوایر دستگاه‌ها را افزایش‌می‌دهند. قبل از شروع به کار ساعت، گردن‌بند، انگشتر و تمام زیورآلات را درآورید.
یک لباس کار مناسب علاوه بر راحتی شما در محیط کارگاه باعث عدم آسیب‌پذیری بدن هنگام برخورد تراشه‌های چوب و یا موادرنگی و اسیدی با آن می‌شود.
۳. قبل از تعویض تیغه، برق را قطع کنید
ابزارهایی چون اره‌میزی، اره فلکه، فارسی‌بر و اره گردبر، اورفرز و دریل گاهی نیاز به تعویض تیغه اره یا مته دارند. قبل از اقدام به هرگونه تعویض تیغ یا مته حتماً دستگاه را از منبع‌برق جداکنید و یا اگر ابزار شما شارژی است باتری دستگاه را از آن جدانمایید. این یک نکته‌ایمنی ساده اما بسیار کارآمد و مفید است. نجاران بسیاری انگشتان خود را با عدم‌رعایت این نکته بسیارساده ازدست داده‌اند.
۴. از مته و تیغه‌های تیز استفاده کنید
به نظر ساده و پیش‌پاافتاده می‌آید؛ اما باید بدانیم که یک ابزار با تیغه‌کند یک وسیله خطرناک است! اگر تیغ ابزار ما آن‌قدری که باید تیز نباشد نجار و دستگاه هردو باید مقداربیشتری کارکنند تا به نتیجه‌مطلوب برسند. در چنین مواردی احتمال‌بیشتری وجوددارد که ابزار ما پس‌بزند یا در چوب درحال‌برش گیرکند. پس ما علاوه‌بر تجهیزات‌ایمنی نیاز به توجه و دقت‌کافی حین‌کار داریم.
علاوه‌بر این یک تیغه تیز و تمیز برشی بسیار راحت‌تر و دقیق‌تر نتیجه خواهدداد؛ بنابراین سعی‌کنید تیغه‌ها را همیشه تیز و تمیز نگهدارید.
۵. هرگز تیغه در حال گردش را لمس نکنید
بسیار مشاهده‌شده که در ابزارهایی همچون اره‌میزی، فارسی‌بر و اره‌فلکه اپراتور دستگاه سعی‌می‌کنید خاک و براده چوب و یا قطعات کوچک باقی‌مانده از برش را، با دست و درحالی که تیغه درحال گردش است پاک‌کنید.
این ازجمله خطرناک‌ترین کارهای ممکن هست چراکه تیغه درحال گردش است و حتی باوجود خاموش‌بودن دستگاه و کم‌بودن دورتیغه نسبت به دورکامل آن، می‌تواند آسیبی بسیارجدی به دست واردنماید.
منتظربمانید تا تیغه کاملاً ثابت‌شود و سپس با تکه‌ای چوب اقدام به برداشتن قطعات‌کوچک باقی‌مانده نمایید. به یادداشته‌باشید که سوئیچ می‌توانند خراب باشند و یا باضربه‌ای یا به‌صورت سهوی دوباره فعال‌شوند؛ بنابراین حتی درصورت توقف تیغه جوانب احتیاط را رعایت‌نمایید.
۶. چوب را در جهت درست برش دهید
دستگاه‌های برش‌چوب به دوصورت هستند. یا دستگاه بر روی چوب حرکت داده‌می‌شود مانند اره‌دیسکی و یا چوب‌بر روی دستگاه حرکت داده‌می‌شود، مانند اره‌میزی یا اره دورکن… در هر دونوع نکته‌ای که باید درنظر داشته‌باشید این هست که جهت‌برش برخلاف حرکت‌تیغه باشد.
به‌عنوان مثال اگر در دستگاه اره‌دورکن چوب را در جهت چرخش تیغه حرکت‌دهید، تیغه قطعه کار را به سمت‌خود می‌کشد و به اطراف پرتاب می‌کند
۷. همیشه وجود میخ، پیچ فلزات را بررسی کنید
همیشه قبل از برش‌چوب وجود میخ، پیچ، منگنه، تکه سنگ یا هرگونه فلز دیگر در چوب را برسی‌نمایید. مخصوصاً در چوب‌هایی نو و تازه حتماً وجود میخ و انواع فلز را بررسی‌کنید. مشکل بزرگ در چنین مواردی می‌تواند شکستن تیغ و یا پس‌زدن چوب و دستگاه‌باشد که می‌تواند موجب پرت‌شدن و کله‌کردن قطعه‌کار به سمت کاربرد و یا منحرف‌شدن تیغه به سمت‌دست اپراتور شود.
۸. از یک سیم سیار استفاده کنید
توصیه‌می‌شود به‌جای استفاده از چندین سیم‌سیار در کارگاه یا محیط نصب از یک سیم‌سیار بادوام استفاده‌کنید. استفاده از یک سیم‌سیار برق امکان مدیریت بهتر ابزار را به شما خواهدداد. در هم تنیدگی کابل‌های برق در سیم‌های‌سیار برق از مشکلات آزاردهنده هنگام کارکردن است.
۹. از استعمال مواد مخدر و الکل و داروی های خواب‌آور قبل از کار اجتناب کنید
ابزارها در کارگاه‌های نجاری به دلیل ماهیت‌برنده آن بسیارخطرناک هستند و نیاز به حواس‌کامل برای بهره‌گیری ایمن از آن وجوددارد. درصورت استفاده از داروی‌های خواب‌آور یا هرنوع خستگی جسمی یا ذهنی به هیچ‌عنوان وارد کارگاه چوب یا نجاری نشوید.
۱۰. از حواس‌پرتی دوری کنید
حواس‌پرتی بخشی از زندگی ماست و کارکردن در کارگاه نجاری هم متفاوت از آن نیست. هیچ‌گاه حواس خود را از کاری که درحال انجام آن هستید دورنکنید. هنگام برش نهایت‌دقت را داشته‌باشید و آن را با ایمنی تمام به پایان برسانید. هر عنصری که مانع از تمرکزشما می‌شود را ازخود دورنمایید.
11.حفاظ ماشین‌آلات
در این کارگاه‌ها ابزارها و ماشین‌آلات پرخطری مانند تیغ‌اره فلکه، تسمه انتقال‌نیرو، غلطک و دستگاه‌های مشابه وجوددارد. برای کنترل بیشتر حین استفاده این ماشین‌آلات باید حفاظ‌های محکم و مقاومی نصب‌شود؛ زیرا این امکان وجوددارد که لباس و بدن کارگر با آنها درگیرشود. روی هردستگاه نجاری تجهیزات‌ایمنی خاصی مانند حفاظ و گونیا وجوددارد که نباید آنها را به هیچ‌عنوان از ماشین جداکرد. عدم‌توجه به این عامل باعث بروز خسارات جبران‌ناپذیر مانند قطع‌عضو کارگران شده‌است.
12.استفاده از کنتاکتور روی دستگاه‌ها
بیشتر ماشین‌آلات و دستگاه‌های مختلف در کارگاه نجاری برقی هستند. برای استفاده از هرکدام این دستگاه‌ها باید کلید روشن و خاموش‌شدن آن، پریز، کابل‌ها، سیم‌ها و موارددیگر داخل یک محفظه‌فلزی قرارداده‌شود. زیرا وجود هرکدام از موارد ذکرشده روی زمین یا کف کارگاه می‌تواند خسارات زیادی را برای فرد و محیط به بار آورد. همچنین برای کنترل سریع‌تر و بهتر روی هر ماشین‌نجاری باید دکمه اضطراری قطع دستگاه روی آن قراربگیرد تا در صورت مشاهده و بروزخطر این امکان وجود داشته‌باشد که سریعا آن را خاموش‌کرد.
13.قرارگیری قطعات در مکان مناسب
کارگاه نجاری باید چیدمان مناسبی داشته‌باشد. به عنوان مثال برای قطعات‌مختلف مانند میز کار، ورق‌های چوب، وسایل ساخته‌شده باید قسمت‌خاصی را در نظرداشت تا از شلوغی و درهم ریختگی وسایل در کارگاه جلوگیری‌کرد. همچنین مواد اشتعال زا مانند حلال‌ها و رنگ‌های موجود در کارگاه باید در مکان‌مخصوص بدون هیچگونه حرارت، تابش نورخورشید و غیره باشد.
دیدگاهی ثبت نشده است