الکتروموتور دوسرعته یا دالاندر و انواع آن
الکتروموتور یا موتورالکتریکی نوعی ماشین‌الکتریکی است که جریان‌الکتریسیته را به حرکت (چرخش) تبدیل‌می‌کند. عمل عکس آن که تبدیل حرکت (چرخش) به الکتریسیته است، توسط ژنراتور انجام‌می‌شود. موتورها دارای سرعت‌مختلف هستند که شامل تعداد دورموتور در یک زمان‌مشخص میباشد. واحد اندازه‌گیری سرعت تعداد دور در دقیقه درنظر گرفته شده‌است. برخی از موتورها هستند که دارای دوسرعت می‌باشند که به آن الکتروموتور دوسرعته می‌گویند.
الکتروموتور دوسرعته
الکتروموتور دوسرعته نوعی از موتورهای‌الکتریکی است که به دلیل نحوه‌خاص سیم‌پیچی آن، می‌تواند سرعت چرخش متغیری داشته‌باشد. نام دیگر این نوع موتور، موتور دالاندر است. در واقع در موتور دوسرعته، نسبت سرعت 1/2 است و یکی از سرعت‌ها نسبت به دیگری ۲برابر بیشتر است.(یعنی اگر سرعت دورکند 1500 rpm باشد سرعت دورتند 3000 rpm میباشد). این موتورها با نیروی الکتروستاتیک و اثر پیزوالکتریک کارمی‌کنند، که البته کاربردهای‌خاص در صنایع دارند.
الکتروموتورهای دوسرعته شامل دوکلید شستی استپ استارت، یک کلید شستی استپ و دوکنتاکتور هستند.
کلید شستی استپ استارت S2 در راه‌اندازی موتور در دورهای کم‌تر نقش‌دارد.
کلید شستی استپ S1 موتور را متوقف‌می‌کند.
کنتاکتورها در تغذیه موتور نقش دارند؛ K1 در دورکم‌تر و K2 در دوربیش‌تر، موتور را تغذیه‌می‌کنند. در واقع زمانیکه کلید S2 فشرده‌شود، جریان کنتاکتور K1 قطع و جریان کنتاکتور K2 وصل‌شده؛ سپس موتور با دوربالا حرکت‌می‌کند.
برای دانستن مشخصات‌موتور لازم‌است که اطلاعاتی راجب پلاک‌خوانی داشته‌باشید. مشخصات روی موتور شامل مواردزیر میباشد:
- NO: شماره قطعه ساخته‌شده در کارخانه
- Type: مشخصات فنی الکتروموتور
- A: حداکثر جریان‌مجاز الکتروموتور
- V: ولتاژکاری الکتروموتور
- Hz 50: الکتروموتور در فرکانس ۵۰هرتز کارمی‌کند
- Hz 60: الکتروموتور در فرکانس ۶۰هرتز کارمی‌کند
- IP: درجه‌حفاظت الکتروموتور دربرابر جامدات و رطوبت
- KW: توان الکتروموتور
- R.P.M: دور الکتروموتور در مدت یک‌دقیقه
انواع الکتروموتور دوسرعته (دالاندر)
دالاندر به دو دسته تک‌فاز و سه‌فاز تقسیم می‌شوند:
موتور تک‌فاز
موتور دالاندر تک‌فاز با یک جریان متناوب تک‌فاز یعنی یک‌فاز و یک‌نول کار خود را آغازمی‌کند. این موتورهای تک‌فاز، حجیم و گران هستند. الکتروموتورهای تک‌فاز از دوسیم پیچ‌اصلی و راه‌انداز تشکیل‌شده‌اند. سیم‌پیچ راه‌انداز موجب ایجاد میدان‌الکتریکی شده که برای راه‌اندازی و کارکردن الکتروموتور ضروری میباشد. زمانیکه موتور دوسرعته شروع بکارکند، سیم‌پیچ راه‌انداز از مدار خارج‌می‌شود.
موتور سه‌فاز
ساختارکلی موتور دودور تک‌فاز و سه‌فاز مشابه است. اما این الکتروموتورها بایکدیگر تفاوت‌هایی نیز دارند. الکتروموتور دوسرعته سه‌فاز نسبت به نوع تک‌فاز آن، اندازه‌ای کوچک‌تر دارد اما قدرت و بازدهی آن بیشتر است. در موتورالکتریکی دوسرعته سه‌فاز اختلافی با نسبت دوبرابری بین سرعت‌های کم و زیاد موتورها وجوددارد.
مزیت های الکتروموتور دوسرعته
موتورهای دوسرعته نسبت به سایر سیستم‌های کنترل‌سرعت مانند درایو تغییر فرکانس یا همان اینورترها دارای مزایایی هستند. زیرا اتلاف‌انرژی و برق‌کمتری دارند که این مورد به‌دلیل استفاده‌بیشتر نیرو برای به حرکت درآوردن موتور میباشد.
استفاده از این سیستم در مقایسه با سایر روش‌های کنترل‌سرعت موجود بسیار ساده‌تر و آسان‌تر است. از بین تمام الکتروموتورها، الکتروموتور دالاندر با قابلیت تبدیل 1:2 برای سرعت، بیشترین کاربرد را دارد. از الکتروموتور دوسرعته به عنوان الکتروموتور چرخ سفال‌گری نیز استفاده‌می‌شود.
معایب الکتروموتور دو سرعته
موتور دوسرعته به دلیل تغییرسرعت شدید، امکان ایجادساییدگی و پارگی مکانیکی در این نوع موتورها وجوددارد.
این نوع اتصال همچنین باعث ایجاد اعوجاج هارمونیکی بالا در هنگام تغییرقطب‌ها در الکتروموتور می‌شود، زیرا فاصله زاویه‌ای بین قدرت تولیدشده با کاهش قطب‌ها در موتور افزایش‌می‌یابد.
کاربرد الکتروموتور دو سرعته
کاربرد الکتروموتور دوسرعته به شرح‌زیر است:
- جرثقیل سقفی
- جرثقیل ریلی و دروازه‌ای
- تجهیزات شهربازی‌ها
- صنایع نساجی
- باراندازها و اسکله‌های بارگیری و تخلیه
- الکتروموتور گونی‌بافی
- سیستم‌های انتقال مواد و نوارنقاله‌ها
- موتور کولر یک نمونه‌بارز از الکتروموتور دوسرعته است.
- نوارنقاله‌ها
- انواع فن
دیدگاهی ثبت نشده است